The Kunama is a minority ethnic-group living in the western part of Eritrea.This page exposes the unjust and discriminatory activities of the Eritrean government. It also participates in the political dialogues in Eritrea.

Welcome to  BADEN - Kunama.Com

  Home / Arabic / Tigringa / Feedback

Home
Land
Language
Customs
Beliefs
Folklore
Perspective
Genocide
Report
Information
News
KCS
kpdp
Opinion
Music
Contact
Announcements
Articles
Links

 

All the forces waging wars of „Genocide” against the Kunama people ,aim at disrupting and destroying the Kunama people’s traditional “ethnic identification marks,” their “egalitarian social system” and their traditional system of “commonly owning and administering their native and ancestral land”:


 

 

 

 

KPBN-Kunama Politika Buluka Nissale

Kunama Politika Buluka Nissale“ (KPBN):


Angkatomame, sukingngalana ke dibalana mikosima Kunama kishame,
Kunama Politika Buluka (KPB)”, Ingglisabbu “Kunama Political Party (KPP),“ diba summada ekkenia kimingki, agastana komitiena kinatauaki siasatia nissalena inatauaki, imimi kidoro kikake.

KPB, nna shuttala kokoderngama nissalelana, intada damanelana, sana tilladelana kodoroma:
a.-KPB aishino;
b.- KPB aishisi kishakono;
c.- KPB ai kishaningino.


Minta 1.-KPB aishino: KPB, Kunama agara buluka; Kunama agara mena kibobu kotikanasi koe fesuma. Koshera buluka hakasina, kollasasina kosheria laga maja agaria bubiasina, kia elliddesina kosoma kotulemana, gongngesumana, kokelamana, ibachimana.


Minta 2. KPB aishisi kisha kono:
KPB isha koma, shammena, okosima ka elliddena, gudurata artena, akumata angngadena, Kunama lagala, Kunama koshera baddala, menggela sane, oiniodialana, falia bubialana kolekosono hais kishima sabababbu.
KPB, Kunamasi, Kunama kishamokoabbu, amuska mine, gudurata angngade, Eritrea koibisha masa fanakala kolekosono hais kishimana, tama kosima “Agara Guja Dimokrasiasina Alalasina (AGDA), suma guduratam, mimana, ka iafadana, menggela sane angngadena, Kunama koshera baddala, ide koshitia lagala kiggas goski, ashia laga majoana kuful gosuma sababe kinake kibachinasi koe fesuma gudurata.


Shasuma fala:


Kunama koshera baddala, mimana menggela sanena koggang koshiki, lagiala usula baia kodoro kouime, ande gudurate badala, nna shuttala kokodergamma ka anadena, akumatena:

Eritrea ka anada ekkena Ras Alula Abba Negga;

lagadinitta Tillana akumata;

Ingglisa Ashkara Akumata, (IAA);

Etiopia Lugusa Akumata (ELA);

Eritrea Koibisha Guja, Jebha-Al-Tahrir, (EKG-JAT);

Eritrea Agara Koibisha Guja (EAKG-AG) Shabia, ide

tama kosima Agara Guja Dimokrasiasina Alalasina (AGDA

Ras Alula Abba Negga:
fanaka eteta, Tillana akumatam Eritreala guduratia kidoromma anala, “Ras Alula Abba Negga (1847-1897), ka anada Etiopiana, galla kelida shebanala ellidaudangnga”, fanakoalle Eritreala akumos kinama, sababa nafittasi, Kunama agara baddala “koshera-tada” masa kiboki, Kunama koshera kisheditta kiafas kosso, oina fanakokolle Tillane Eritrea koluma sababoabbu, koshera-tada masoa lakaske.

Tillana hakumata, Kunama lagasi, hakumata laganda, ngeliabbu “Terreno Demanialeda, kida kishoki, Kunamoassi lauala kutummiabbuna, ide lagolle kellam gosumma kokalabbuna, lagoa maja kinama, Kunama kosheram koskedittabu, fanedie kinale kishike.

Inglisa Ashkara Akumata (IAA), “magadaki hakumoda suma usulia nissalolle kotingkishaki, Tillanabbu “Terreno Demanialeda kokidamossi, ngeliabbu “State Land-ski, ishigola koshere: Kuname, Marde, Shile agasala kokka elega ishiski, totogesuma kosheresi totogesumma koshere (Kuname) malebbu, kusuda akumos kinake.

Fos kishoma fanakanda, Ingglisa Ashkara Akumatam, Eritreala, isiritta anada kiggas kosima fanakoalle, suka shifta, Hamid Idris Awate, menggela minabbu, Kunama abaia elle kibatama, ide Kunama falala, ka iafada kellokabbu koggaskeda, kotika koinammana koming koinammana, ide Kunamam faliala kitak kinamma sane tillaske.

Eritrea Etiopiatte koburkemma fanaka anala, Etiopia Lugusa Akumata ,
Dala gudurata angngade, Eritreanena Etiopianena, “Andinnet”-abaledabbu kinataua kikidame, Kunama lagata kisameno, Kunama lagala masa koboki, Kunama agara baddala kaila anda koleki, Kunama kishe kiaki, shigidie naungki, Kunama agara komamarabu (Eritreatte Etiopiatte), “burkedasi” totogesunasidabbu, kosana koshike.

Jebha-Al-Tahrir/Eritrea Koibisha Guja (EKG), Hamid Idris Awate ondoboa agistoski, ide Kunamesi ngerabbu Etiopia akumatasi totogengkeski, koibisha masa ekkena galloaela, kokka taggima, Kunama koshera baddala kiboki, galla kelida 1967la, Karkasha sukana Kunama sukellena toma kutuki, ka arte kiafas kishike;
ekkenoae agasala,
Kunama antate:
1.- Adana Celestino,
2.- Frut Talla,
3.- Kontalle Cassiano,
4.- Karkasha suka koshita, Amos itala, Jabate toma kotuno, ikke kontasattette kingameske.

Bacha galla ekkenoaela, Jebha-Al-Tahrir masa abachacha guja, Kunama lagala kodorno, Hamid Dinai maros kinamoa, kokela koinamma Kunama shigide nauski, Kunama agara baddala menngela sanena marbata iafada artena kika gas kishike.

Fanakellala, Jeha-Al-Tahrir antate, muje satte (300) koddina Kunama darke, ikka saganninna mabusa kibingki, soga sanala kutuki, oina baddasi ashkarie itinggiriki sung kokanasi, bakata kisho koshike.

Eritrea Agara Koibisha Guja (Shabia), fediakin Kunama agara baddala kokkana, marbata kotikana kina kishiki, Eritrea koibishino guduratia kibingkikki, Agara Guja Dimokrasiasina Alalasinada kokidaki, Kunama agara baddala, kodamma koshera-tada mine, shamma gudurate menggela sanesi artabbu kibatame, tillaski ide tillas goske.
Agara Guja Dimokrasiasina Alalasina suma (Shabia) gudurata, Tillana akumatam “Laga Akumata“-ngngandabbu kidoroma fanedoa agitoski, iua ngela Tigrigngnata kifegedaki “Meriet Mengsti“-ski, Kunamesi koshitiana, ashiena laga majoa kufulki, lagossi kotoronia fajana-laga kolaki, tareba bisha laga sase kususuki, Kunama lagoa ollia abachacha gong koinamesina unusi totogemmesina shilis kishoki, ide Kunama lagolle, okokelemma agare, ishogola shutta lagekinna Eritrea badda laga gerekinna, kinoli, kiki kidorki, ide iki kidoro goske.

Okodoka, Eritrea koshere, faudia Tigrigngne, lajina sukekin Eritrea kode kolimesi, jumulatiabbu Kunama lagala kidorki, Kunama laga shilis kishoki, Kunama koshera kishossi lagitta kokala kola goske.

Tammala Kunama agara, baddiala, badi-badasi kokosana gomma menggela sane, intiki, itakki, shutoski, nnakeda baiamine, Kunama koshera oinioda fala gerolle, okonti koinamme, okotak koinamme, okotik koinammes goske.

Galla tamoke shammela, Sikinibia/Shambakkola, Kunama kisha mishame, Musatte Dirgatte baddalana, Kunama kishelle baddalana koggas kishima ka iafada falokoa iddi.

Tigrigngna ngela kudama ashkara guja, uagolle kisana kinamoa, nafitta datasi, Kunama kisha mishame bariesi, bila-sosonendi koisheki, uguraki, uia fanaka leledala. turkabbu kiafaske.

Oina kokaloka, Tigrigngna ngela kudama agara narkaba, olle kusuka kinamoana koe feski, kosheria ashkaroaette kotafki, Kunamellesina jajenaski, achcha kiafas kishike.

Menggela sana bubiekin anda kibama, galle bare shammela, Shabia antate, ashkariettena, narkabiettena gomatongki, Kunama kishe shebbare kontallesi (26), manatittabuna ide jumulatabbuna kibingki, mabusa kililiki, suma kigesi, ia fangki, Serae mandarala koitema Maidimasuma suka dogolala, jumulata nabulellala kufuke.
Kofali gosuma, kokela koinamma Kunama kishe: abishe, darke, tamfede, ide darka damadena ikka saganninna, Kunamia lagala kishano Eritrea lagellela kishano, mabusa ita artela kokoski haing gongke.

Okotakemma Kunama kisha artelle, Shabia asane Kunama lagala kosanagomme konabbu kobalkosaki, ide obal kosa gongke.

Tammala, Kunama agaroa akotarba anda kishaki, lagiala, Kunama kosamma ka anade, masulata koinaki akumong gomma bubie baddala kobina kibal faski, etetabbu Kunamia kishe fengki Kunamia koshera
damanena, Kunamia laga damanena koniala kikaki maromunasi, kokelaki lus goske.

Nna baddala kolatta kofalima bubiena kotikki, ontiki, otakki, odoro kokama kulabbu, okatauama Kunama Politika Buluka (KPB) asane, Kunamia agara menoa faiangki, otikki, okki, Kunamia agara oiniodana, koshitia laga majana, ngeliana, kososonia furdena kokola kikaki, itato kikaki, agariasi sulluma godda koite kosonasi kokoe fengke.

Minta 3.- KPB ai kishaningino:
Kunama Politika Buluka Kunama laga alematina narkaba guja, Kunama agara uddodana, Kunama laga antatana, Kunamia agara anadana kishananga.
Kunama Politika Buluka Kunamia agara agasala, sullumana, sulluma oiniodana keleki, itatoki, gongnges kishoki; ngeliattena, furdiattena kutu gasuma damanabbu haroskishomana Kunamia laga kotoronasi kitatobu fajanosuma guduratana kishananga.
Aura etetabbu, Kunama agarana, Kunama lagana Kunamiekinna, Kunamiebbuna kokatauama kebbu mikonadina.
Usuliabbu, Kunama faudia, bishababbuna shigida sugunnedabbuna oiniosuma agara. Oinabu, oiniodia ngada,
bishiekinna shigidia artena angngadenakin kitema sabbatasi, Kunama agara, oiniodia bubia koshitia laga sasoakinna totomoakinna koludama.
Agarelle, Kunama lagata olana, Kunama lagala dorana, tama kosima Shabia akumatam olakikoki iggas gosuma polisena, faneda laudokanumeki, shumbura sanana, hakitta fanedana kishaki, Kunama kishasina, Kunama agarasina, koshitia laga maja fulana, Kunamia lagakin miteki oiniomma tabila balafadana kishake.
Nnakeng kosama shumbura sane,
1.- “Minta 27, Narkaba Majena Politika Majena baddala, Laga Sasa Koishisham (1966la)” kolaki akesuma fanede laumme:
“kosherabbuna, kobinabbuna, ngelabbuna damada kosama koshere okosima sukoaela, damada kosamoae, kosheria dinette samarongki, usuliana, kobiniana, ngelia aurana koda onnasong kokana maje, okolame”.
2.- “Okotafema Suke, Suka Koshita Koshere Maje baddala kolama Oshshala 61/295 (Tumma Summadabbu, galla kelida Settembre 13, 2007la kokama):
Suka Koshita Agare, bishie baddalana, lagie baddalana, lagiekin kokoshima dateda, usuliebbuna, tabila angngadebbuna agitomme baddala maja koinake.
Suka Koshita Agare, bishiena, lagiena, lagiela kokoshima date baddala, usuliabbuna tabilellebbuna agitomma manatoabbu, okotulki, nafong kikaki oiniomuna maja koinake”.

Tama kosima “Agara Guja Dimokrasiasina Alalasina”-dabbu kokida akumos gosumena, Kunama agarasi koshitia laga majana, ashie laga majana kuful kikki, uful kiggoski, ulia nafasi kosama bishaba matarebe
kika gas goske; ekkena uliasi kogoshamoke, ikaski unusi totogemma olliena, kosheria agareda laga agita henana koinamena kusudanasi.

Kunama agarasi, koshitia laga sasoana, ashie laga totomoana agitoske, inakedokabbu, komminadadanume, akura koianadadanume, ide ulia baddala iafadana, menggela sana ellena kinitenadada hakanume.

Tamma kulabbu, kosheranga dinesi, kellam bila, sosonendi uguraki tugus kianni!

Kosheranga dinesi, dimata, kellam ikaski darabeski, ibingki, hakittabu kililiki, jumulatabbu suma igesiki, achcha iaki, jumulatabbu bellala ufunni!

Tammakin anata, kosheranga baddala, kellam koshera-tada sane ika darabesunni!

Minta 4.- Kunama Politika Buluka, (KPB), nissalia “Kunama, Agariasina Lagiasina Digosuna” sumala komi lakaski, Eritrea kosherelleda, lagidela, kosheria damane koniala kikaki, kosheria dine haidittabbuna, niatabbuna oniomuna sabbatasi kosanama gujesi, dimala totogesuna, imettena kotenggenena.
Maroda ondabe, ishama fanakala,
Kunama lagala, Kunama Agarasi kosane:

Minta 5.- A): - Kunama lagala, Kunama Agarasi kenajina, Kunama koshera dinebbu kokataua kodoroma guja kishana;
- Kunama lagala, ka anade, Kunamia koshera dinebbu kokatauana;
Kunama lagala, Kunama agara anaja guja, Kunama agarasi Kunamia usulabbuna, kogoshiabbuna, hediabbuna gamma ondobe kinolaki, Kunama agara anidasina, Kunama laga fajanasina koe fesuma kishana.
- Kunama laga ka anadana, asania narkabena, ashkariena, suka mannena Kunama koshera dine kosana.
- Eritrea badda akumatala goski, Kunamia agarasi kelettos kishona, Kunama koshera kisha Kunamia koshera dinebbu kokatauama kishana.


Minta 6.- B) Laga:
1.- Kunama lagala suka anda ekkenoa,
“Biara“, (Kunama ngelabbu);
“Baren-ku/tu“, (Marda/Nara ngelabbu);
“Mai-tada/tzada“, (Shilabbuna Dalabbuna).
“White Water“ (Ingglisabbu);
2.- Kunama laga, Kunama agarana, Kunama koshera kishana agitomma laga.
3.- Kunama laga kokki dabosumanume, kotamanume.
4.- Kunama lagala kokosima/kokoitema, bishaba lagena, kotoronasi kokodoroma/kokosoma lage, kokalasi, Aligidirla, Garmi, (Bimbilnala), Sikinibia, (Shambakkola), Dokimbiala,
Ingkota/Aikotalana, lageda, dahabana datellena kokosa kokoitenasi kokoso koshimena, Kuname bisha lagena, sukiena, itia lagena, faneda laudabbuna, hakittabbuna kokofulu koshime, ainieta kode kokosona.
5.- Kunama lagala, kosima elana, furda/tarba elena geda doda.
6.- Kunama lagala, bila sosone koisha doda.
7.- Antorena, Biakundina, Magulana, Kunama lagala kokoitema Tarba uagena, Kunama laga bila sosone nengengki, okoshiki, okesherinasina, ele haungki otonasina kosana lage.


Minta 7.- Kunama lagala, nna okodargema sana damanenae,
ekkene kosana:

a).- adike asana, ose susana, bia koggomuna galbe lana;
b) osbedalena, klinikena ausada;
c).- kosasa itena, kobabala uagena ausada;
d).- tama kokoitema tauda matarebebu kokki gamme, Kunama bisha laga fajanodasina, Kunama shigida kosherasina, sugunnediasina nafomme;
e).- Kunama koshera furdana, furdia tikiledanda agitosumoana, ngeliana, ide Kunamasina kosheria kotakasina, taudiasina kosame.
Kosasana, kosasa tafana, Kunama lagala, Kunama agarasina, ikkesina kasibina kishana.


Minta 8.- C): Ngele:
Kunama lagala, ngela ekkene,
Kunamana,
Mardana,
Arabana kosana.
Kosasa dede, kosasa galla ekkenakin akussumata, Kunama ngelabbu kokosasana.
Kosasa galla akontallakin anata Ingglisa ngelabbu kokosasana.
Kuname, Kunama laga dogolala gomma koshere ngele angngade kosano, Eritrea laga gerala gomma koshere ngele angngade, hediabbuna, niatiabbuna kokosasana.


Minta 9.- C) Kobine:

Kunama lagala,
1.- Asilamana,
2.- Kristianana,
3.- Kunama Kobinana, akobinie hediebu kinatauaki, okobingki, okoshodiki, oiniomune kosana.


Minta 10.- E) Kide:

Kunama lagala, Kunama lage/uage kidena, suke kidena, ora ajje kidena, bile kidena, ale/aie kidena, sube kidena, kidellena, Kunama ainie ishomena, Kunama agaroa itakemena, uagoae igidala gomma Kuname ishoma kidoae kosana.
Kunama laga federalala, suke kidena, sugala tabila ande, damade, kidena, agaram kouauima itena, uagena, Kunama kide koinamena, Kunama ka iddire kidabbu kokoso kokkidamena, okotakemena kide kosana.


Minta 11.- Komalda Sameda:

Kide, kokale:
1.- Kunama Laga Federala,

2.- Kunama laga federala akumata/ka anadanda kidena ide
manatiam kekabu kotakemma aure, nna Kunama Politika Buluka Nissalenalle kokodorome okosia, manatia sase Kunama Politika Buluka agastana komita dinekin kokoitena.
Ishabu, sullumana, alalana, niata goddana, Kunama agara baddalana, koshitia, ashie laga baddalana, ingki lelemu!
Kunama lagiasina agariasina digosuna!
Kunama Politika Buluka Agastana Komita (KPBAK).
(Iulio 14, 2011)

 

Send mail to baden-kunama.com with questions or comments about this web site.
Last modified: 24/09/10 © 2000-2010 by Baden Kunama